قبل از اینکه با مواد غذایی ضد سرطان آشنا شویم خوب است کمی درباره چگونگی ایجاد سرطان صحبت کنیم. بیماری سرطان با اختلال در چرخه رشد سلولها شروع میشود و در نتیجه سلولها بهطور غیر طبیعی رشد کرده و یا بیش از حد تکثیر میشوند. اما چه عواملی شروع کننده این چرخه معیوب هستند؟ متاسفانه لیست بلند بالایی از این عوامل میتوان نام برد! از مواد غذایی مضر گرفته تا داروها، آلودگی هوا و استرسهای روحی. پس باید بدانیم ما روزانه مواجهه بسیار زیادی باعوامل سرطانزا داریم و نمیتوانیم از ورود این عوامل به بدن خود جلوگیری کنیم. اما نکته خوب این که اگر آگاه باشیم میتوانیم با داشتن سبک زندگی نسبتا سالم، اثرات این عوامل را خنثی کنیم.
مواد غذایی چگونه از ابتلا به سرطان پیشگیری میکنند؟
بسیاری از مواد غذایی حاوی ترکیباتی به نام آنتی اکسیدان هستند که با عوامل سرطانزا در بدن مبارزه میکنند. بعضی دیگر از ترکیبات گیاهی نیز اصلاح کننده خطاهای چرخه سلولی میباشند و گروهی دیگر باعث دفع سموم و مواد سرطانزا از بدن میشوند. بهطور مثال اگر هوس خوردن فست فود کردید حتما آن را با سبزیجات فراوان میل کنید، چرا که فیبر موجود در سبزیجات از جذب مواد سمی در بدن جلوگیری کرده و به دفع بیشتر آنها کمک میکنند.
در ادامه با ما همراه باشید تا با مواد غذایی شگفت انگیز و به اصطلاح سوپرفودها در برابر سرطان آشنا شوید.
بروکلی:
جزو بهترین سبزیجاتی است که حتما باید به رژیم غذاییتان اضافه کنید. سولفوروفان، ترکیب مهمی در بروکلی است که اثرات ضد سرطانی فراوانی دارد. میتوانید بروکلی را در سالاد، بهصورت دورچین غذا و یا در میان وعده با مقدار کمی نمک میل کنید.
انواع توتها:
توتهای رنگارنگ میوههای محبوب و پرخاصیتی هستند که لازم است حتما به سبد میوههایتان اضافه شود. توتها سرشار از ترکیباتی بهنام آنتوسیانین هستند که خواص آنتی اکسیدانی دارند. بهطور مثال در مطالعهای که بر روی بیماران مبتلا به سرطان کلورکتال انجام شد، مصرف عصاره زغال اخته به مدت 7 روز رشد سلولهای سرطانی را تا 7% کاهش داد.
هویج:
هویج هم از آن سبزیجاتی است که اثرات بسیار خوبی در کاهش خطر ابتلا به انواع سرطانها مانند سرطان معده و پروستات دارد.
لوبیاها:
این مواد غذایی سرشار از فیبر هستند و به پیشگیری از ابتلا و عود مجدد سرطان کلورکتال کمک بسیاری میکند.
مغزها:
مغزها سرشار از ریزمغذیهای مفید برای بدن هستند و خوردن آنها با کاهش خطر ابتلا به بسیاری از سرطانها ارتباط دارد. یکی از ترکیبات اصلی آجیلها، سلنیوم و ویتامین E است که با خواص آنتی اکسیدانی خود به مبارزه با عوامل سرطانزا میپردازند. البته باید بدانید که در خوردن مغزها هرگز زیاده روی نکنید. چون همانطور که سرشار از ریزمغذیها هستند کالری بسیار بالایی دارند و میتوانند وزنتان را به سرعت افزایش دهند.
مرکبات:
فواید مرکبات بر کسی پوشیده نیست. احتمالا این میوهها را با محتوای ویتامین C بالایشان میشناسید هرچند که ویتامین C تنها ترکیب مفید مرکبات نیست. مصرف لیموها، گریپ فروت، نارنگی و و پرتقال بهدلیل ترکیبات فلاوونوئیدی سرشار خود، با کاهش خطر ابتلا به انواع سرطانها ارتباط دارد. مصرف حداقل 3 عدد از این میوهها در طول هفته خطر ابتلا به سرطان معده را تا 28% میکاهد.
تخم کتان:
اگر تا بحال تخم کتان را نخوردهاید باید بگوییم که خود را یک ماده غذایی شگفت انگیز محروم کردهاید. تخم کتان سرشار از فیبر و چربیهای سالم است که رشد سلولهای سرطانی را کاهش داده و به از بین رفتن آنها کمک میکند. این دانه گیاهی اثرات مفیدی در پیشگیری از سرطان پستان، پروستات و کلورکتال دارند. بهتر است روزانه 10 گرم (1 قاشق غذاخوری) از تخم کتان آسیاب شده را به ماست، اسموتی و یا سوپ اضافه نمایید.
روغن زیتون:
مصرف روغن زیتون در برابر سرطان نقش محافظت کننده دارد. جایگزینی روغن زیتون با دیگر روغنها بهترین راه برای بهرهمندی از خواص روغن زیتون است. در افرادی که روغن زیتون بیشتری مصرف میکنند خطر پیشرفت سرطان پستان کاهش مییابد. همچنین در مناطقی که مصرف روغن زیتون بالاتر است خطر ابتلا به سرطان کلورکتال نیز کمتر است.
گوجه فرنگی:
لیکوپن که رنگدانه قرمز رنگ گوجه فرنگی است یک ضد سرطان قوی بهشمار میرود. اثرات لیکوپن در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات اثبات شده است. حتما روزانه 1-2 عدد گوجه فرنگی همراه ساندویچ، سالاد و یا دیگر غذاهایتان میل کنید.
سیر:
ترکیب فعال سیر، آلیسین است که باعث کشتن سلولهای سرطانی میشود. چندین مطالعه ارتباط میان مصرف سیر و کاهش خطر ابتلا به سرطانها را نشان دادهاند. نتایج مطالعه بر روی 543,220 نفر نشان داد افرادی که پیاز، سیر، تره فرنگی و موسیر را بهصورت روزانه استفاده میکنند خطر کمتری برای ابتلا به سرطان معده دارند، نسبت به افرادی که به ندرت این مواد غذایی را مصرف میکنند. همچنین دریافت سیر و پیاز بیشتر در کنار میوهها، سبزیجات زرد رنگ و سبز تیره احتمال ابتلا به سرطان کلورکتال را کاهش میدهد. خوب است روزانه مصرف 2-5 گرم سیر تازه (حدودا 1 حبه) میل کنید.
ماهیهای چرب:
مصرف منظم ماهی خطر ابتلا به سرطان بهویژه سرطانهای گوارشی و کلورکتال را کاهش میدهد. درحالیکه گوشت قرمز و فرآوری شده اثر عکس دارند. ماهی سالمون، قزل آلا و ماکرل امگا-3 و ویتامین D بالایی دارند و به همین دلیل بیشتر توصیه میشوند. حداقل دو بار در هفته ماهی میل کنید تا هم از خواص آن بهره مند شوید و هم مصرف گوشت قرمز را کاهش دهید.
دارچین و زردچوبه:
حتما این دو ادویه خوش رنگ و عطر را به غذاهایتان اضافه کنید. دارچین و زردچوبه میتوانند از ابتلا به سرطان و پیشرفت بیماری جلوگیری کنند. سعی کنید روزانه 1-1.5 قاشق چایخوری دارچین و 1.5- 3 قاشق چایخوری زردچوبه مصرف کنید تا از فواید آنتی اکسیدانی آنها بهرهمند شوید.
منابع
https://www.healthline.com/health/anti-cancer-supplements
https://www.healthline.com/nutrition/cancer-fighting-foods#TOC_TITLE_HDR_14