تعریف

ویتامین E نام گروهی از ویتامین‌های محلول در چربی است که خواص آنتی ‌اکسیدانی دارند و سلول ها را از اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. سوالی که مطرح می‌شود این است که رادیکال‌های آزاد چه مولکول‌هایی هستند؟ رادیکال‌های آزاد همه روزه در جریان فعل و انفعلات داخلی بدن تولید می شوند، همچنین این مولکول‌ها از طریق عوامل محیطی مانند سیگار‌کشیدن، آلودگی هوا و اشعه ماورا بنفش خورشید وارد بدن شده و به سلول‌ها حمله می‌کنند. این ترکیبات با آسیب رساندن به سلول‌ها باعث بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی، سرطان، آلزایمر و.. می‌شوند.

 ویتامین E و سایر آنتی‌اکسیدان‌ها با محدود کردن تولید رادیکال‌های آزاد در بدن از بروز بیماری‌های مزمن جلوگیری کرده یا آن را به تاخیر می‌اندازند. بعضی از مطالعات نشان داده‌اند که ویتامین E فرایندهای مرتبط با آترواسکلروز (گرفتگی عروق) را مهار می‌کند.همچنین این ویتامین رادیکال‌های آزادی که از محیط بیرونی وارد بدن شده‌اند را در فرایندی به نام “پاکسازی رادیکال‌های آزاد” به موادی بی خطر تبدیل می‌کند.

یکی از مهمترین نقش‌های ویتامین E تقویت سیستم ایمنی است. ویتامین E برای حفظ سلامت سلول‌های پوست، بینایی، تولید مثل، سلول‌های خونی و مغز ضروری است. با دریافت نکردن ویتامین E کافی مستعد عفونت، ضعف عضلانی، اختلال بینایی و تولیدمثل خواهید شد.

منابع غذایی

ویتامین E به طور طبیعی در رژیم غذایی ما وجود دارد. از آنجایی که این ویتامین تنها توسط گیاهان تولید می‌شود، روغن‌های گیاهی بهترین منابع ویتامین E هستند. همچنین مقادیر قابل توجهی از این ویتامین در مغزها، دانه‌ها و سبزیجات برگ‌ سبز وجود دارد. به یاد داشته باشید سرخ‌کردن زیاد مواد غذایی باعث از ‌بین‌رفتن ویتامین E آن‌ها می‌شود.

اگر رژیم غذایی شما حاوی جوانه گندم، مغزهای روغنی و روغن‌های گیاهی سالم (کانولا، کنجد و…) است خیالتان از بابت تامین نیاز بدنتان به این ویتامین راحت باشد.

کمبود ویتامین E

با کمبود ویتامین E سیستم‌های عصبی- عضلانی، عروقی، ایمنی و تولید مثل در معرض خطر هستند.

اگرچه کمبود ویتامین E نادر است و در افراد سالم به ندرت دیده می‌شود. از آنجایی که این ویتامین یک ویتامین محلول در چربی است افرادی که سوجذب چربی دارند در معرض خطر کمبود این ویتامین هستند. درنتیجه افراد مبتلا به بیماری کرون، سیستیک فیبروز، اختلالات سیستم صفراوی یا نارسایی پانکراس معمولا سطح خونی ویتامین E پایینی داشته و نیاز دارند که این ویتامین را از طریق مکمل دریافت کنند.

مسمومیت با ویتامین E

ویتامین E در میان ویتامین‌های محلول در چربی کمترین احتمال ایجاد مسمومیت را دارد. مصرف مقادیر بالا از این ویتامین (1,000 میلی‌گرم در روز) توانایی بدن در استفاده از سایر ویتامین‌های محلول در چربی را کاهش می­دهد. همچنین باعث اختلال در معدنی‌شدن استخوان، ذخیره بیش از حد کبدی ویتامین A و انعقاد خون می‌­شود. هر چند افراد به طور معمول این مقدار از ویتامین E را دریافت نمی‌کنند.

منابع:

https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminE-Consumer/

https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminE-HealthProfessional/

Krause’s Food and the Nutrition Care Process