
عملکرد:
کمک به انرژیزایی و متابولیسم
حفظ سلامت بینایی، پوست و غشاهای موکوسی
عملکرد طبیعی سیستم عصبی
منابع غذایی: شیر و سایر محصولات لبنی، غلات کامل و گوشت
تعریف
ویتامین B2 یا ریبوفلاوین یکی از ویتامینهای محلول در آب است که برای رشد و نمو و حفظ عملکرد سلولها در بدن مورد نیاز است. این ویتامین جزئی از دو کوآنزیم مهم در بدن بوده که هر دو نقش مهمی در تولید انرژی و متابولیسم چربیها و داروها بر عهده دارند. بعلاوه ریبوفلاوین در متابولیسم ویتامینهای B3 و B6 مشارکت کرده و به حفظ سطح طبیعی هموسیستئین در خون نیز کمک میکند.
منابع غذایی ریبوفلاوین
تخم مرغ، گوشت امعا و احشا مانند کلیه و جگر، گوشت لخم، شیر و سایر لبنیات سرشار از ریبوفلاوین است.
سبزیجات برگ سبز مانند مارچوبه، بروکلی و اسفناج نیز حاوی ریبوفلاوین اند.
نان، غلات و غلات صبحانه در بعضی موارد با ریبوفلاوین غنی میشوند.
بدن تنها مقدار کمی از ویتامین B2 را در کبد، قلب و کلیه ذخیره میکند و به همین دلیل برای تامین نیازهای خود باید مقادیر کافی از این ویتامین را به صورت روزانه دریافت کرد.
نور مرئی و نور فرابنفش به سرعت ریبوفلاوین را غیر فعال میکند. به دلیل همین حساسیت، مواجهه با نور برای درمان یرقان نوزادی و یا اختلالات پوستی منجر به کمبود ریبوفلاوین میشود. خطر از دست دادن ریبوفلاوین در مواجهه با نور باعث شده تا شیر را در ظروف شیشهای بسته بندی نکنند. از آنجایی که ریبوفلاوین محلول در آب است بخش زیادی از محتوای ریبوفلاوینی مواد غذایی در هنگام پختن با آب، بخار پز کردن و یا قرار دادن مایکروویو از دست میرود.
مکملهای غذایی
ریبوفلاوین در مکملهای مولتی ویتامین، مولتی ویتامین مینرال، B کمپلکسها و مکملهای ریبوفلاوین به تنهایی موجود است.
کمبود ویتامین B2
کمبود ریبوفلاوین شایع نیست و میتوان با داشتن یک رژیم غذایی سالم مقادیر مورد نیاز بدن را تامین کرد. با این حال در بعضی افراد به دلیل شرایطی که دارند احتمال کمبود بیشتر است:
ورزشکارانی که گیاهخوار هستند، به ویژه گیاهخواران مطلق که از مصرف لبنیات و تخم مرغ نیز اجتناب میکنند.
مادران باردار، زنان شیرده و فرزندانشان که به ندرت گوشت و محصولات لبنی مصرف میکنند. کمبود ریبوفلاوین در دوران بارداری میتواند باعث افزایش خطر پره اکلامپسی شود.
افرادی که گیاخوار اند. و یا محصولات لبنی مصرف نمیکنند.
افرادی که دچار اختلال ژنتیکی هستند که منجر به کمبود ریبوفلاوین میشود.
به هر حال اگر به اندازه کافی منابع غذایی حاوی ریبوفلاوین را دریافت نکنید، به بیماری خاص و یا اختلال هورمونهای اندوکراین (مانند مقادیر ناکافی هورمون تیروئید) مبتلا باشید دچار کمبود خواهید شد.
کمبود ریبوفلاوین با اختلالات پوستی، زخمهای گوشه دهان، تورم و ترک خوردن لبها، ریزش مو، گلو درد، اختلالات کبدی، خارش و قرمزی چشم و مشکلات مربوط به سیستم عصبی و تولید مثلی همراه است. کمبود شدید و طولانی مدت ریبوفلاوین نیز منجر به کمبود گلبولهای قرمز خون (کمخونی) و درنتیجه احساس ضعف و خستگی میشود. در نهایت کمبود این ویتامین باعث کدر شدن لنز چشم (کاتاراکت) شده و بینایی را تحت تاثیر قرار میدهد. کمبود شدید ویتامین 2B متابولیسم دیگر ریزمغذیها به ویژه ویتامینهای گروه B را تحت تاثیر قرار میدهد.
مکمل ریبوفلاوین چه اثراتی بر سردردهای میگرنی دارد؟
بعضی از مطالعات نشان میدهند که مکملهای ریبوفلاوین میتوانند به پیشگیری از سردردهای میگرنی کمک نماید در حالیکه دیگر مطالعات این اثر را تایید نمیکنند. مکملهای ریبوفلاوین معمولا عوارض جانبی خیلی کمی به دنبال دارند، بنابراین بعضی از متخصصان برای پیشگیری از میگرن، مصرف مکمل ریبوفلاوین را تحت نظر پزشک توصیه میکنند.
منابع:
https://ods.od.nih.gov/factsheets/Riboflavin-HealthProfessional/