تعریف

جینکوبیلوبا درختی بومی در کشور چین است که از دیرباز برای حفظ سلامت سیستم عصبی و قلبی- عروقی استفاده می‌شود.

ترکیبات جینکوبیلوبا:

ترکیبات اصلی جینکو در برگ گیاه وجود دارد. عصاره برگ جینکوبیلوبا در مکمل‌های غذایی کاربرد دارد.

فلاوونوئیدها: کوئرستین، کمپفرول و ایزورامنتین 3 فلاوونوئید اصلی جینکو هستند. 40 فلاوونوئید دیگر از جمله کاتچین، دهیدروکاتچین و فلاوون‌ها نیز در این گیاه وجود دارد. فلاوونوئیدها خواص آنتی اکسیدانی داشته و با اثرات مضر رادیکال‌های آزاد در بدن مبارزه می‌کنند.

ترپن‌ها: جینکولیدها و بیلوبالیدها مهم‌ترین ترپنوئیدهای گیاه جینکو هستند. این ترکیبات باعث اتساع عروق خونی و کاهش چسبندگی پلاکت‌ها شده و به بهبود جریان خون در عروق کمک می‌کنند.

سیتواسترول‌های استروئیدی، استیگمااسترول، پلی‌پرنول و … دیگر ترکیبات موجود در برگ جینکوبیلوبا می‌باشند.

خواص عصاره جینکوبیلوبا

سلامت سیستم عصبی مرکزی

جینکو باعث بهبود جریان خون در عروق مغزی شده و به‌دلیل خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی خود باعث حفظ سلامت سیستم عصبی و پیشگیری از بروز بیماری‌های نورولوژیک می‌شود از جمله:

• بهبود عملکرد مغزی و ذهنی
• تقویت حافظه، تمرکز و توجه
• کاهش استرس، اضطراب و افسردگی
• بهبود سردردهای میگرنی ناشی از استرس
• پیشگیری از افت عملکرد شناختی با افزایش سن
• پیشگیری و کمک به درمان بیماری‌های نورولوژیک از جمله زوال عقل و آلزایمر: بهبود عملکرد شناختی و انجام فعالیت‌های روزمره

دیگر خواص جینکوبیلوبا

بهبود جریان خون و حفظ سلامت قلب

کمک به درمان سرطان

حفاظت از سلامت چشم و بینایی

بهبود آسم و نشانه‌های COPD

کاهش علائم PMS

درمان اختلالات جنسی

توصیه می‌شود قبل از مصرف ترکیبات گیاهی و مکمل‌های غذایی با پزشک خود مشورت کنید. همانطور که

موارد منع مصرف

• گیاه جینکوبیلوبا نباید در دوران بارداری و شیردهی مصرف شود.
• در صورت استفاده از داروی افاویرنز ­-داروی درمان ایدز- از جینکوبیلوبا استفاده نکنید. مصرف جینکو اثربخشی این دارو را کاهش می‌دهد.
• مصرف جینکو در افراد مبتلا به صرع و یا مستعد تشنج، مجاز نیست.
• از مصرف جینکو با داروهایی که خطر تشنج را افزایش می‌دهند بپرهیزید.
• در صورت ابتلا به اختلال‌های خونریزی دهنده از جینکو استفاده نکنید.
• جینکو ممکن است باعث آنمی حاد در افرادی شود که کمبود آنزیم گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز (فاویسم) دارند. مصرف جینکو در این افراد مجاز نیست. 
• مصرف جینکو را حداقل دو هفته قبل از جراحی و یا کار دندان پزشکی متوقف کنید. چرا که مصرف این گیاه ممکن است سرعت انعقاد خون را آهسته کرده و خطر خونریزی را حین و پس از درمان افزایش ‌دهد.
• جینکو ممکن است با بارداری تداخل داشته باشد. اگر قصد بارداری دارید قبل از مصرف با پزشک خود مشورت نمایید.

تداخلات دارویی

تداخلات جدی

• داروها، گیاهان و مکمل‌های ضد انعقاد خون و ضد پلاکت: مصرف جینکو با این داروها (از جمله آسپرین، کلوپیدوگرل، دیکلوفناک، بروفن، ناپروکسن، دالتپارین، انوگزاپارین، هپارین، وارفارین و…) خطر خونریزی را افزایش می‌دهد.
• داروهای ضد دیابت: جینکوبیلوبا ممکن است با درمان دیابت تداخل داشته باشد و پاسخ به داروها را تغییر دهد. همچنین می‌تواند باعث کاهش یا افزایش سطح انسولین و قند خون در بیماران مبتلا به دیابت شود.
• داروها، گیاهان و مکمل‌های ضد تشنج و صرع: ممکن است جینکو اثربخشی این داروها را در جلوگیری از تشنج کاهش دهد. از جمله این داروها می‌توان به فنوباربیتال، پریمیدون، والپروئیک اسید، گاباپنتین، فنی‌توئین و کاربامازپین اشاره کرد.
• NSAIDS : ممکن است ترکیب جینکو با داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی از جمله ایبوپروفن (ادویل)، دیکلوفناک و آسپرین خطر خونریزی را افزایش دهد.

به افرادی که این داروها را دریافت می‌کنند توصیه می‌شود که از جینکوبیلوبا استفاده نکنند.

تداخلات متوسط تا خفیف

• داروهای ضد افسردگی: مصرف جینکو با داروهای ضد افسردگی SSRIs/MAOIs از جمله فلوکستین و ایمی‌پرامین اثربخشی آن‌ها را کاهش می‌دهد.
• استاتین‌ها: مصرف جینکو با سیمواستاتین و آتورواستاتین می‌تواند اثربخشی داروها را کاهش دهد. 
• آلپرازولام: جینکو می‎تواند از اثربخشی آلپرازولام -داروی کاهش اضطراب- بکاهد.
• امپراوزل: این دارو با کبد تغییر پیدا کرده و شکسته می‌شود. جینکو سرعت شکستن امپرازول را افزایش و اثربخشی آن را کاهش می‌دهد.
• هیدوکلروتیازید: در صورت مصرف همزمان جینکو با هیدروکلروتیازید – داروی کاهنده فشار خون- ممکن است فشار خون افزایش یابد.

در صورت مصرف این داروها، استفاده از جینکو با صلاح‌دید پزشک و رعایت حداقل 3-4 ساعت فاصله زمانی توصیه می‌شود.

نکته: ممکن است 6 هفته طول بکشد تا اثربخشی جینکو نمایان شود.