ید؛ یک ماده معدنی ضروری
ید یک ماده معدنی است که در بسیاری از بافتها و اندامهای بدن از جمله غده تیروئید، معده، روده، کلیهها، تخمدانها و بزاق وجود دارد. ید نقشهای مهمی در بدن ایفا میکند و ما میتوانیم نیازمان را به این ماده معدنی از طریق مصرف بعضی غذاها مانند غذاهای دریایی، نمک یددار و همچنین مکملها تامین کنیم.
ید یکی از اجزای ضروری هورمونهای تیروئیدی است، هورمونهای تیروئیدی بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن مانند ساخت پروتئین، فعالیتهای آنزیمی و متابولیسم را تنظیم میکنند. طبیعی است که در نبود ید کافی، میزان هورمونهای تیروئیدی کاهش مییابد. عملکرد مهم دیگر این ماده معدنی ضروری تنظیم پاسخهای ایمنی در بدن است. ید یک آنتیاکسیدان محسوب میشود و به این ترتیب سیستم ایمنی را تقویت میکند (آنتی اکسیدانها ترکیباتی هستند که از بدن در برابر آسیبهای درونی و بیرونی ایجاد شده محافظت میکنند).
در زمانی که همهگیری ناشی از کووید-19 جهان را تحت تاثیر قرار داده، ید چگونه میتواند به ما برای محافظت در برابر این بیماری کمک کند؟
همانطور که میدانیم ویروس کرونا جدید باعث درگیری ریهها و مشکلات تنفسی میشود، بهطوریکه آن را (SARS-CoV-2) مینامند. SARS، سندروم حاد تنفسی شدید است که علائمی هچون تب، سرفه و بدن درد دارد و در موارد شدید ممکن است باعث ایجاد تنگی نفس و یا حتی دیسترس تنفسی شود.
نتایج یک تحقیق نشان میدهد که در بیماران مبتلا به سندروم حاد تنفسی سطح سرمی هورمونهای تیروئیدی کاهش مییابد، هرچه بیماری شدیدتر باشد میزان هورمون T3 نیز کمتر میشود. در این مطالعه سطح سرمی T3 و T4 بهترتیب 94% و 46% در فاز حاد و 90% و 38% در دوران نقاهت بیماران افت پیدا کرد. بههمین دلیل این احتمال وجود دارد که سندروم حاد تنفسی باعث آسیب و اختلال عملکرد غده تیروئید و به اصطلاح آپوپتوز سلولهای تیروئیدی شود. همچنین از دیگر مشخصههای کرونا ویروس ضعف و بیحالی است که ممکن است به همان درگیری و آسیب غده تیروئید مربوط باشد. در این شرایط مصرف مکملهای حاوی ید باعث بهبود عملکرد تیروئید شده و از کمبود هورمونهای تیروئیدی در بدن جلوگیری میکند.
نکته قابل توجهی که در خصوص کووید-19 وجود دارد این است که تاکنون هیچ درمان قطعی برای آن شناخته نشده و فرآیند تولید واکسن نیز زمانبر خواهد بود. پس همچنان بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا و یا مقاومت در برابر این بیماری تقویت سیستم ایمنی بدن است. ید یکی از مواد معدنی با خاصیت آنتیاکسیدانی است که عملکرد سیستم ایمنی را تنظیم میکند. ید توسط سیستم پراکسیدازی به هیپویودیت اکسیده میشود که یک اکسیدان قوی برای میکروارگانیسمهاست و میتواند بهطور موثری گونههای فعال اکسیژن (ROS) را در سلولهای خون پاکسازی کند (ROS ها باعث آسیب به سلولهای بدن میشوند). بهعلاوه با مصرف ید غلظت آن در سرم و همچنین ترشحات راههای تنفسی فوقانی افزایش مییابد. وجود این ماده معدنی در موکوس راههای تنفسی، باعث تقویت سیستم ایمنی ذاتی ضد ویروسی میشود. تحقیقات نیز نشان میدهد که ید از طریق محصور کردن قطرات تنفسی ویروسی، از عفونت جلوگیری میکند.
از دیگر مشخصههای کووید-19 گرفتگی عروق است. به نظر میرسد ید خاصیت ضد هماگلوتینین دارد و بهاین ترتیب ممکن است احتمال بروز گرفتگی عروق را کاهش داده و از عوارض مرگبار کووید-19 بکاهد.
این یافتهها بر اهمیت مصرف خوراکی ید در دوران همهگیری ویروس کرونا تاکید میکنند.